
چکیده جنسیت سوم: تحلیل جامع مردم شناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران
جنسیت یکی از مهمترین ابعاد زندگی انسان است که شامل هویتها و نقشهای جنسی و جنسیتی، گرایش های جنسی، شهوت، لذت، صمیمیت و تولیدمثل میشود.
جنسیت در افکار، رؤیاپردازیها، امیال، باورها، دیدگاهها، ارزشها، رفتارها، رویهها، نقشها و روابط افراد خود را نشان میدهد. در حالی که جنسیت میتواند این ابعاد را دربربگیرد، همه آنها همواره تجربه یا ابراز نمیشوند.
جنسیت تحت تأثیر تعاملات زیستی، روانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی، حقوقی، تاریخی، مذهبی و عوامل معنوی نیز قرار دارد. دربارۀ دگرباشان جامعه معاصر ایران و اینکه به این اجتماع از زاویۀ دید خودشان چطور نگاه میشود، مطالعات پژوهشی محدودی صورت گرفته است.
اطلاعاتی زیادی درباره تجربیات افراد دگرباش ساکن ایران وجود ندارد. این پژوهش بر آن است تا این شکاف علمی را دربارۀ موضوعی تا این حد مهم پر کند.
در این تحقیق ” شهر ممنوعه” پژوهشی جامع بر باب دگرباشان در ایران که هم اکنون نسخه انگلیسی ان زیر چاپ و نسخه فارسی ان منتظر مجوز است، چالشهای برخاسته از تغییرات عصر حاضر در روابط جنسیتی و چگونگی این تعاملات در تهران پایتخت و دو کلانشهر ( مشهد و اصفهان) بررسی شد.
دادههای این پژوهش در سالهای 1395 و 1396 جمعآوری شد و بیش از 400 مصاحبه برای رسیدن به استانداردی قابل قبول و روش تحقیقی معتبر انجام شد.
جهت انتخاب افراد از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شده است.
اهداف اصلی این پروژه تحقیقی، درک احساسات و باورها حول دگرباشان در ایران از طریق تحلیل انتقادی از نگاه خود این افراد و بررسی چالشهایی است که آنها بر اثر زندگی در جامعهای مذهبی، طبقهمحور، سنتی و پدرسالار، که دگرباشی را بهمثابه هویت رد میکند، تجربه میکنند. پرسش این پژوهش از همینجا شروع میشود.
یکی از ویژگیهای خاص دامنه این مطالعه این است که تنها بر دگرباشان گرایش جنسی تمرکز کرده و به افراد تراجنسیتی (که دارای دو جنبه زنانه و مردانه جنسیت هستند و هر دوی این جنبهها به طور همزمان فعالاند) نپرداخته است.
مقدمه
جنسیت، جنس و تمایل جنسی مفاهیمی سیال و همواره در حال تغییرند که اساس و جوهره روابط انسانی را تعریف میکنند.
جنس به تفاوتهای فیزیکی یا فیزیولوژیک بین بدن مردان، زنان و افراد بیناجنسی اشاره میکند که هم ویژگیهای اولیۀ یک جنس (سیستم تولیدمثل) و هم ویژگیهای ثانویۀ آن (مانند پستان و موی صورت) را شامل میشود. اما جنسیت به شکل اجتماعی براساس ویژگیهایی تعیین میشود که از طبقهبندی جنسی نشئت میگیرند و تفاوتهای اجتماعی یا فرهنگیای را منعکس میکنند که با یک جنس خاص میآیند.
جامعۀ غربی و جوامع بسیار دیگر همیشه تنها دو جنس را به رسمیت شناختهاند. از آنجا که جامعۀ ما تا جایی که به جنس مربوط میشود، در نظامی دوقطبی عمل میکند، دو انتخاب بیشتر دیده نمیشود: مرد یا زن.
بیمین و رانکین میگویند که جنسیت از جنس جدا اما به آن مربوط است: آنها جنسیت را همچون ترجمه واقعیتهای زیستی از انتظارات اجتماعی از «زنان» و «مردان» در نظر میگیرند.
از زمان بسته شدن نطفه به کودکان جنسیتی داده میشود و به گونهای اجتماعی میشوند که با نقشهای جنسیتی خاص آنها مطابق باشند؛ احتمالاً این با پتوی صورتی در مقابل پتوی آبی نوزاد شروع میشود که به سرعت به انتخاب اسباببازی و بازیهایی میانجامد که از نظر فرهنگی برای دختران و پسران در نظر گرفته میشوند.
هر رفتار خارج از این هنجارهای پذیرفتهشده و ویژگیهای تعریفشده در تقابل با هر نوع تساهل اجتماعی است و پذیرفتنی نیست. در چنین شرایطی رابطه عمیقاً ریشهدار بین یک زن و یک مرد مقدس است.
آنچه کفرآمیز دانسته میشود، هر رابطه یا میل جنسی است که در خارج از این هنجار توصیهشده اجتماعی (بودن مردان با زنان) وجود داشته باشد. حال دستهبندی دگرباشان همه این هنجارها و نظام دوقطبی را به چالش میکشد.
در دو دهه گذشته، الگوی گفتمان مربوط به جنسیت و تمایلات جنسی عمدتاً به سبب ورود عبارات جدید برای تعریف گرایش جنسی و ظهور نظریه فراهنجاری جنسی (Queer Theory) در دهه 90 میلادی دستخوش تغییرات شد.
این نظریه و تعاریف در چهارچوب مطالعات زنان و مردان همجنسگرا تدوین شدند. در این حالت گفته می شود که هرچند گرایش جنسی فرد در اوان زندگی شکل میگیرد اما این گرایش میتواند در طول زندگی او تغییر کند. این امر غیرعادی نیست و به آن «سیالیت» گفته میشود.
دگرباش (LGBT) واژهای است که برای اشاره به همجنسگرایان زن، همجنسگرایان مرد، دوجنسگراها و تراجنسیتیها استفاده میشود.
با توجه به این مطالب در پژوهش در دست تلاش خواهد شد تا ضمن بررسی ادبیات نظری و تجربی موضوع دگرباشی، روایات تاریخی و فرایند تحول این موضوع در واقعیت و در قوانین جهانی و ملی کشورها و نیز نگاه مذهب بررسی شود و در نهایت شرایط دگرباشان ایران بررسی گردد.
مشاهده مطلب کامل: تحلیل جامع مردم شناختی زندگی دگرباشان جنسی در ایران