مقاومت زندگیست

“مقاومت زندگی است” اثری است 1200 صفحه‌ای و مشتمل بر 8 فصل، که در هر فصل آن، دفتر دورانی از زندگی نگارنده ورق خواهد خورد و داستان‌ها و خاطرات تلخ و شیرین آن دوران را روایت خواهد کرد. پیکار بی‌وقفه برای زندگی، سال‌های انقلاب و جنگ و آوارگی، کشمکش نوجوانی، اینجا اروپاست، بازگشت (به ایران)، اینجا زندان جمهوری اسلامی است، از مظلمه قاضی صلواتی تا بیدادگاه بیدارزنی و خداحافظی دشوار، سرفصل‌های این زندگی‌نامه پرماجرا و خواندنی هستند.

دقت در جزئیات، نگاه انتقادی، داوری منصفانه و رویکرد مردم‌شناسانه درباره وقایع، افراد و جریانات، چارچوبی است که نگارنده تلاش کرده است در روایت خاطرات بدان متعهد بماند. به این اعتبار، این حسب‌حال در زمره آثار خودزندگی‌نامه‌نویسی و خاطره‌نگاری انتقادی به شمار می‌آید.

تلفیق سرگذشت فردی و خصوصی با رویدادهای مهم سیاسی و اجتماعی و ارائه روایتی انتقادی از آن‌ها، اهمیتی چندبُعدی به مطالب و خاطرات این کتاب بخشیده است. تلاقی دوران کودکی نگارنده با حوادث انقلاب 1357، جنگ ایران و عراق و پیامدهای آن در یکی از حساس‌ترین و پرحادثه‌ترین نقاط کُردستان، یعنی شهر نقده، و بازگویی وقایع آن دوران، از نقاط عطف این زندگی‌نامه به شمار می‌رود. این بخش از زاویه‌ای متفاوت و بدیع تاریخ وقایع آن دوره، به‌ویژه فعالیت و روابط احزاب کُردستانی و رخداد بسیار مهم و تأثیرگذار جنگ داخلی نقده و آثار مخرب آن را بازنمایی می‌کند و تاریخچه مستندی از تاریخ سیاسی منطقه موکریان در دهه 60 و 70 شمسی به دست می‌دهد.

تحولات تدریجی جامعه کُردستان به طور خاص و جامعه ایران به شکل عام، در گذار از مناسبات اجتماعی، اقتصادی و سنتی و تجربه اشکال نوین زندگی شهری و تأمل انتقادی در عرف و عادات اجتماعی و فرهنگی و نقشی که در شکل‌گیری شخصیت افراد دارند، از ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که در کتاب به چشم می‌خورد و حکایت آشنای بسیاری از زنان و مردان این سرزمین است.

سفر، مهاجرت، جهان‌گردی و زندگی مؤلف در جوامع مختلف، با همه مشقت‌ها و فرصت‌هایی که به همراه داشته، تجربه دیگری است که در کتاب قصه‌های شنیدنی و آموزه‌های مفیدی به خوانندگان عرضه می‌کند. تا جایی که گاهی گمان می‌رود مؤلف در پی آن است تا شوق سفر و آزمودن دنیاهای جدید را با همه مخاطرات احتمالی در خواننده برانگیزاند.

کامیل احمدی به اعتبار تحصیلات و سوابق پژوهشی غالباً به عنوان مردم‌شناس اجتماعی شناخته می‌شود و فعالیت سیاسی رسمی و حرفه‌ای نداشته است، اما تجارب سیاسی وی از آشنایی نزدیک با احزاب کُردی چهارپاره کُردستان و روابط با جریانات مختلف، همچنین سابقه کار و زندگی در هر چهارپاره کُردستان، به دیده‌ها، شنیده‌ها، انتقادات و پیشنهادات و نگاه تحلیلی وی به مسائل کُردستان اعتبار بخشیده است. حتی برخی از خاطرات وی در این زمینه‌ها منبع به شمار می‌روند.

بازگشت به ایران در مقام یک مردم‌شناس اجتماعی و اجرای پژوهش‌های میدانی متعدد درباره اقلیت‌ها و اقشار آسیب‌پذیر و کم‌برخوردار، که بسیاری از آن‌ها ریشه در تجربیات شخصی و خانوادگی، من‌جمله تجربه آزارهای جنسی جغرافیای زیسته وی دارند، نقطه عطف دیگری در زندگی اوست.

پروژه‌هایی که در حوزه تحقیقات اجتماعی میدانی در ایران، با تمرکز بر موضوعاتی مانند کودکان، جنسیت، هویت و قومیت به بررسی مسائلی چون ختنه زنان، کودک‌همسری، صیغه، ازدواج سفید، ال‌جی‌بی‌تی، کودکان کار، ختنه مردان، آزار جنسی کودکان، خشونت علیه مردان و زباله‌گردی کودکان انجامید، که در سبک خود غالباً پژوهش‌هایی نوآورانه و حتی به زعم نهاد قدرت بدعت محسوب می‌شدند. این بدعت‌ها سرانجام با پیگرد و برخوردهای امنیتی و قضایی شدید به بازداشت توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، حبس انفرادی در اوین و صدور حکم 10 سال زندان از سوی قاضی صلواتی منجر شد و دوراهی سخت یک دهه زندان یا ترک وطن را پیش پای او گذاشت. در این اثنا، رویارویی با اتهامات و فرافکنی‌های جریان “می‌تو”ی ایرانی رخداد دیگری بود که در این کتاب برای نخستین بار برخی از ابعاد و جزئیات آن بیان می‌شود و نگارنده با اتکا به مستندات و منابع متعدد در مقام پاسخ برآمده است.

مجموعه رویدادهای پرده پایانی این خاطرات سرانجام موجب شدند تا کامیل احمدی بار دیگر به اجبار وطن و زندگی‌اش در ایران و کُردستان را به شکلی خاطره‌آمیز ترک گوید. در شبی سرد و زمستانی از راه کوهستان قندیل مسیر اقلیم کُردستان را با نیت بازگشت به انگلیس در پیش گیرد. سفری که هنوز اضطراب و ترس‌هایش را در لابه‌لای این کتاب می‌توان حس کرد.

او اکنون در ابتدای فصل دیگری از زندگی، قصه آنچه را که بر او گذشته است، در این اثر با ما در میان نهاده است.

نسخه پی‌دی‌اف رایگان این کتاب در سایت شخصی کامیل احمدی و سایت نشر آوای بوف در دسترس است. می‌توانید با مراجعه به این دو سایت آن را دانلود و مطالعه کنید. نسخه پی‌دی‌اف و چاپی این اثر به‌زودی به زبان‌های کُردی و انگلیسی در دسترس قرار خواهد گرفت.