دگرباشان (همجنسگرایان)
در موشن گرافیک بالا میتوانید اطلاعات مفیدی را درباره همجنسگرایی (ال جی بی تی) و وضعیت این افراد در ایران بدست آورید. برای دریافت اطلاعات تکمیلی میتوانید ادامه متن را مطالعه کنید.
جنسیت یکی از مهمترین ابعاد زندگی انسان است که شامل هویتها و نقشهای جنسی، گرایشهای جنسی، شهوت، لذت، صمیمیت، و تولیدمثل میشود. جنسیت درحالیکه میتواند افکار، رویاپردازیها، امیال، باورها، دیدگاهها، ارزشها، رفتارها، رویهها، نقشها، و روابط افراد را دربر گیرد، همجنسگرایی یکی از انواع ارتباطات جنسی است، که کهنترین مستندات آن به دوران یونان باستان بازمیگردد.برخی افراد برای ارضای میل جنسی و رفع نیاز خود به ارتباط با همجنس خود تمایل دارند که به آنها دگرباشان گفته میشود.پیروان بسیاری از ادیان همجنسخواهی را غیرطبیعی و گناه میدانند. این پدیده در گذشته، در طبقهبندی دیاسام، جزو انحرافات جنسی محسوب میشد، اما اکنون ازسوی قوانین کشورهای بسیاری بهصورت قانونی و رسمی پذیرفته شده است.
دلایل همجنس گرایی ( طبیعت انسان یا اختلال جنسی)
دیدگاه جامعه نسبت به پدیده همجنس گرایی در طول تاریخ، بارها تغییر یافته است. در اغلب نظریات علمیِ قبل از قرن 19، همجنسگرایی یک بیماری تلقی میشد. رویکرد فرهنگی جامعه نیز بر پایه همین نظریات بنا شده بود؛ اما در سایه گسترش تحقیقات علمی، روانشناسی موفق شد تا رویکرد آسیبشناسانه و برچسب بیماری روانی را از روی همجنسگرایی بردارد. بدنبال آن، علوم اجتماعی و علوم رفتاری، در سال 1970 همجنس گرایی را در زمره یکی از طیف های گرایش جنسی انسان، طبقه بندی کردند، سپس انجمن روانپزشکی و روانشناسی آمریکا در سال ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵و سازمان بهداشت جهانی به سال ۱۹۹۲، آن را از لیست بیماری های روانی حذف کردند.با وجود گسترش تحقیقات و تعدد نظریات در این حوزه، تاکنون وحدت نظری در علت شکل گیری همجنسگرایی دیده نشده است. برخی تحقیقات به عوامل ژنتیکی، نوع هورمونهای دوران جنینی و اثرات زیستی و محیطی در گرایش جنسی افراد اشاره دارند. نظریاتی که همجنسگرایی را بیماری تلقی می کنند؛ دو دسته اند:1- برخی تصور می کنند همجنسگرایی به دلیل نوعی اختلال ژنتیکی و هورمونی ایجاد میشود. گذشته از این، برخی از مخالفانِ طبیعی دانستنِ همجنسگرایی، آن را نوعی اختلال روانی میدانند که در سالهای اولیه زندگی فرد حادث میشود.2- برخی دیگر، عوامل محیطی همچون روابط خانوادگی، تبلیغات رسانهای، مشکلات دوره بلوغ و محدودیتهای اجتماعی را در گرایش به همجنس گرایی موثر میدانند. به عقیده زیگموند فروید، دوجنسگراییِ ذاتی انسانها علت زیستی دارد که به تمام انسانها امکان می دهد تا با هر کدام از جنسیتها، تحریک جنسی را تجربه کنند اما تابوهای فرهنگی، مانع شده و این حس را سرکوب میکند. در صورت عدم وجود ممنوعیتهای فرهنگی، انسانها قادر خواهند بود دست به انتخاب آن نوع از رفتار جنسی بزنند که برایشان ارضا کنندهتر باشد و در طول زندگی شان، سیالیت خود را حفظ کند. امروزه اغلب صاحبنظران و پژوهشگران حوزه جنسیت بر این باورند که بخشی از افراد جامعه، رفتارهای دوجنسگرایانه دارند. بیشتر روانشناسان نیز معتقدند گرایش جنسی در نخستین سالهای زندگی کودک شکل میگیرد؛ بدین معنا که خود فرد، با اختیار، همجنسگرا (همین طور دگرجنسگرا) بودنش را انتخاب نمی کند. برخی از تحقیقات انجام شده نیز تایید می کنند که گرایش جنسی افراد نمی تواند به دلیل وضعیت خانواده، صدمات روحی، و هویت جنسیتی شکل گرفته باشد. همچنین داشتن گرایش همجنس خواهانه، سبب ضعف قدرت تعقل، بی ثباتی روانی، فقدان قابلیت اطمینان یا عدم تواناییهای اجتماعی و شغلی فرد نمی شود.یک زیستشناس تکاملی بنام جولیا مونک از دانشگاه ییل آمریکا، معتقد است هرچند یافتههای جدید مهم اند اما در جوامع نوین به دلیل تفاوت رفتار و تولید مثل جنسیِ بشر، نسبت به اجداد پیشین، دستیابی به نتایج دقیق و واقعی در مورد ژنتیک و گرایش جنسی دشوار و حتی ناممکن است چرا که رفتارهای انسانی در رابطه جنسی، آگاهانه تر شده و بسیاری از مکانیزمهایی که به طور طبیعی قدرت انتقال ژنها را دارند؛ توسط انواع روشهای جلوگیری از بارداری از بین می روند.در عصرکنونی، همه نهادها و سازمانهای معتبر روانپزشکی، همجنسگرایی را از فهرست بیماریها حذف کرده اند. نتایج پژوهشهای علمی نیز، باورهای رایج در مورد غیرطبیعی بودن همجنس گرایی را مردود می دانند. طی یک نظرسنجی در سال ۲۰۰۹ از میان ۱۳۰۰ روانکاو، روانپزشک و روانشناس بریتانیایی؛ فقط ۵۵ نفر(نزدیک به ۴ درصد) معتقد به درمان همجنسگرایی بودند. در حالیکه تاکنون هیچ نمونهی موفقی از درمان و تغییر گرایش جنسی افراد بدست نیامده؛ تاکید و تحت فشار گذاشتن افراد با این هدف، پیامدهای آسیبزایی بدنبال خواهد آورد. آکادمی پزشکی اطفال آمریکا به افرادی که گرایش جنسی خود را یک مشکل، تلقی می کنند؛ توصیه ای دارد مبنی بر این که:«شما طبیعی هستید. همجنسگرایی یک بیماری روانی نیست. تمام سازمانهای بزرگ پزشکی قبول دارند که همجنسگرایی یک بیماری یا اختلال نیست بلکه نوعی از بیان جنسی است. هیچکس نمیداند چه چیزی باعث میشود یک فرد؛ همجنسگرا، دوجنسگرا، یا دگرجنسگرا شود. احتمالاً چندین عامل در آن نقش دارند. علتها در اشخاص مختلف، متفاوت است و دلایل، ممکن است زیستی یا روانی باشند. واقعیت این است که شما انتخاب نکردهاید همجنسگرا، دوجنسگرا، یا دگرجنسگرا باشید».
افراد همجنسگرا در ایران
ایران جامعهای سنتی و درحال گذار است که ایدئولوژی حاکم بر آن دگرباشی را نوعی «ناهنجاری» میداند و برپایۀ همان نظام جنسی و جنسیتی دوگانۀ «زن و مرد» برنامهریزی و قانونگذاری میکند و هرگونه فاصلهگیری از این نظام جنسی دوگانه را در زمرۀ اختلالات رفتاری و روانی و محاربه قرار میدهد.بر همین اساس، قانون جزای موجود در ایران با افراد دگرباش مدارا نمیکند و روابط آشکار همجنس گرایانه پیامدهایی همچون تعقیب قضایی، آزار، یکصد ضربه شلاق، و اعدام را درپی دارد. باوجود اینکه ایران معاهدهنامههای گوناگون حقوق بشری را امضا کرده است، اما نبود همگرایی بین استانداردهای بینالمللی و اسلامی مسائل عدیدهای را موجب شده است، ازجمله قانون جزای ایران که سنگسار، قطع عضو، و شلاق را برای گروهی از دگرباشان وضع کرده است و همگی این مجازاتها مصداق تعریف قانون بینالملل از شکنجه و جنایت علیه بشر است.
آمارها و وضعیت دگرباشان در ایران
چرا باید به این پدیده توجه کرد؟
دگرباشان در ایران اقلیتی به سکوت واداشتهشده هستند که معمولاً مجبورند هویت یا گرایش جنسی خود را از خانواده و دوستانشان پنهان کنند و این امر ترس و نگرانی از سرزنش و طرد اجتماعی را سبب میشود.بیشک، پژوهش دریچهای است به زندگی دگرباشان که بیشتر آنان زندگی در خفا را برگزیدهاند. امید است یافتهها و نتیجهگیریهای این مطالعه به سیاستها و مداخلاتی نو بینجامد.
نگرانیهای الجیبیتی های ایران
هرچند دگرباشان در ایران بهرسمیت شناخته شدهاند و موجه دانسته میشوند، وضعیتشان همچنان به یک فتوای فقهی گره خورده است که به آنها اجازه میدهد تا عمل تغییر جنس را انجام دهند. جنسیت، جنس، و تمایل جنسی مفاهیمی سیال و همواره در حال تغییرند که اساس و جوهرۀ روابط انسانی را تعریف میکنند.
انواع همجنسگرایی
کافی است کلمه LGBTQ و LGBT را مخفف کنید تا متوجه انواع مختلف همجنسگرایی شوید.Lesbian: حرف L در LGBT از کلمه Lesbian گرفته شده است که به معنای زن همجنسگرا است. این افراد گرایش های احساسی، عاشقانه و عاطفی به زن های دیگر داشته و در کنار جنس مخالف حس معمولی ندارند. زنان لزبین ترجیح می دهند تا هر گونه رابطه حسی خود را به جای یک مرد با یک زن ایجاد کنند.Gay: حرف دوم از ابتدای کلمه گی یا مرد همجنسگرا گرفته شده است. مردان گی نسبت به بانوان حس جنسی و عاطفی نداشته و در مقابل این حس را به مردها دارند. افراد گی علاقمند به ایجاد روابط با مردها بوده و امکان خود کنترلی نسبت به این مسئله نخواهند داشت. خوب است بدانید کلمه همجنسگرا هم برای خانمها و هم آقایان استفاده می شود اما این افراد ترجیح می دهند از کلماتی استفاده کنند که هویت جنسی آن ها را دقیق تر نشان می دهد.Bisexual: دسته سوم افراد دو جنسگرا هستند. این افراد که می توانند زن یا مرد باشند، احساسات یکسانی نسبت به مرد ها و زن های دیگر داشته و علاقمند به ایجاد رابطه با هر دو جنس هستند.Transgender: تراجنسیتی به افرادی گفته می شود که جسم آن ها شکل متفاوتی با روحیات آن ها دارد. به عبارت دیگر هویت جنسی که در خود می بینند با آنچه که جسمشان نشان می دهد متفاوت است. در کشور ایران افرادی که چنین وضعیتی دارند با حکم شرعی و تشخیص دادگاه می توانند تغییر جنسیت انجام داده و هویت جنسی طبیعی داشته باشند.تا اینجا تمامی حروف به کار رفته در LGBT را شرح دادیم. در LGBTQ حروف مخفف همین کلمات است یا این تفاوت که Q در LGBTQ اضافه شده است. این حرف مخفف دو کلمه Queer به معنای همه گرایش های جنسی و Questioning به معنای افراد در حال یافتن گرایش جنسی است.
قضاوت مردم درباره دگرباشان جنسی در کشور
کشور ایران یک کشور اسلامی بوده و در قوانین اسلام نیز دگرباشی حرام است. علاوه بر آن مجازات های متعددی هم برای همجنسگرایی تعیین شده است. بر همین اساس دگرباشی در ایران وجهه خوبی نداشته و هم از لحاظ قانونی و هم از لحاظ اخلاقی مورد قبول افراد جامعه نمی باشد. بر همین اساس افراد به صورت علنی تمایلات جنسی خود را اعلام نمی کنند. اما در مورد تراجنسیتی به دلیل غیر شرعی نبودن، موضع های کمتری نسبت به آن گرفته می شود.
جست و جو
مقالات علمی
مقالات مرتبط
معرفی کوتاه
کامیل احمدی در کُردستان چشم به جهان گشود. او فارغ التحصیل کارشناسی ارشد در رشته مردم شناسی اجتماعی و قوم نگاری تصویری از دانشگاه کنت انگلستان است و دوره های تخصصی سیاست در خاور میانه و روش تحقیق را از دیگر دانشگاهای بریتانیا اخذ کرده است و به پژوهشگر حوزه سنتهای آسیب زا شناخته میشود. احمدی سرپرست و تدوینگر کتب و مقالات پژوهشی به زبانهای فارسی، کردی و انگلیسی است.وی در سال 2017 جایزه “ناموس/افتخار واقعی” را از سازمان IKWRO در دانشگاه حقوق لندن کسب کرد و در سال ۲۰۱۸ جایزه “ادبيات و علوم انسانى” دانشگاه جورج واشنگتن برای مجموعه آثار بخش ادبیات و علوم انسانی به کامیل احمدی اهدا شد.برخی از آثار بدین قرارند: سازگاری و مقاومت در مهاباد، نگاهی دیگر به شرق و جنوب شرق ترکیه، به نام سنت، خانه ای بر روی آب، طنین سکوت، یغمای کودکی و … اشاره کرد.
مقالات علمی
مطالب مرتبط
سوالات متداول
- الجیبیتی چیست؟ الجیبیتی کیو پلاس LGBTQ+ مخفف انواع گرایشهای جنسی افراد همجنسگرا، دوجنسگرا، تراجنسیتی، کوئیر، و بینجنسیتی و غیره است. پرچم رنگین کمانی پراید (غرور) نماد محبوب دگرباشان جنسی است. این پرچم نشانگر غرور، تنوع انواع، مدارا، و احترام به همنوعان است.
- مجازات مردان همجنسگرا در اسلام و ایران چیست؟ ایران از معدود کشورهای جهان است که برطبق قوانین آن، همجنس گرایان به اعدام محکوم میشوند. مادّۀ ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ برای رابطۀ جنسی دو مرد با یکدیگر حکم لواط صادر کرده و مجازات اعدام برای آن منظور شده است. در لایحۀ جدید، شرایط اندکی تغییر کرده است و براساس مادّۀ ۲۳۳ آن، فرد مفعول در هر صورت اعدام میشود و فاعل فقط درصورت «عنف، اکراه، و داشتن همسر» اعدام خواهد شد، اما فاعل درصورتی که مرتکب تجاوز شده باشد یا پیشاز برقراری رابطۀ همجنس گرایانه ازدواج کرده و با زن خود نیز رابطۀ جنسی داشته باشد، اعدام خواهد شد. موقعیت دیگری که خطر اعدام برای فرد فاعل دارد غیرمسلمان بودن فاعل و مسلمان بودن مفعول است. در این صورت نیز بر مبنای تبصرۀ یک مادّۀ ۲۳۳ حکم اعدام برای فرد فاعل درنظر گرفته شده است.
- مجازات زنان همجسگرا در اسلام و ایران چیست؟ در مادّۀ ۱۲۹ قانون مجازات اسلامی برای رابطۀ جنسی دو زن با یکدیگر صد ضربه شلاق در نظر گرفته شده است. در مادّۀ ۱۳۵ لایحۀ جدید مجازات اسلامی نیز همین کیفر برای زنان لزبین در نظر گرفته شده است. در عین حال مادّۀ ۱۳۵ این لایحه برای تکرار همجنس گرایی در زنان حکم اعدام را تصویب کرده است: «هرگاه زنی به جرم رابطۀ جنسی با زن دیگر سه بار محاکمه شده و حد بر او جاری شود، در مرتبۀ چهارم اعدام خواهد شد.»
- راهکارهایی درخصوص تقلیل فشارهای اجتماعی و قانونی بر LGBTها در ایران چیست؟ پر کردن خلأ اطلاعاتی، روشنگری دربارۀ وجود گروههای متعدد جنسی، پرهیز از دوانگاری سنتی روابط دگرجنسخواهی و مکملاندیشی به روابط جنسی، شناخت تنگ نظریهای ایدئولوژیکی، پذیرش بدون تعصب وضعیت موجود در این مورد، کندوکاو در دادههای موجود و جمعآوری دادههای پایهای متقن، حمایت از تحقیقات انجامیافته در این حوزه، آزمودن ایدههای جدید و مبتکرانه و ارائۀ راهکارهای بومی متناسب با فرهنگ و آدابورسوم بومی، برنامهریزی براساس ارزیابیهای دقیق، بهرسمیت شناختن حقوق فردی و آزادی انتخاب افراد، ترویج احترام به شأن انسانی افراد، و …
چطور میتوان به همجنسگران در جامعه حمایت کرد و از تبعیض علیه آنها جلوگیری کرد؟
احترام به همه انواع عشق و روابط میتواند به جامعه ما کمک کند تا دوستانهتر، متنوعتر و در صلح آمیز شود.
چگونه میتوان به جامعه آموزش داد که احترام به همه گروههای جنسیتی، شناختی، و هویتی مهم است که حقوق نیز رعایت شود؟
آموزش تنوع جنسیتی و هویتی در سیستمهای آموزشی و رسانهها، و ایجاد قوانین ضدتبعیض و ترویج آگاهی عمومی. (پاسخ از طرف ادمین سایت)
افراد همجنسگرا و دگرباش ممکن است با چالشها و موانع مختلفی در زندگی مواجه شوند، اما حمایت و درک ما میتواند به آنها کمک کند تا زندگی خود را به خوبی ادامه دهند.
همجنسگرایان همانند هر انسان دیگری هستند و حقوق مساوی دارند.