English
Kurdish (کوردی)
کامیل احمدی و همکاران
این پادکست از بخشهای از کتاب تیغ سنت به نام مذهب استخراج شده است
عمل ختنه یکی از مهمترین و شایع ترین اتفاقات دوره کودکی پسران و آئینی قدمت کهن در برخی از جوامع دنیای امروز بویژه ایران است که علیرغم نقض وجوه مختلفِ حقوق کودک،همچنان رواج دارد؛با وجود این دانش علمی متناسبی در ارتباط با این پدیده و ابعاد مسئله آمیز و پیامدهای پیدا و پنهان آن تولید نشده است. در جوامع سنتی انجام عمل در عضو خصوصی بدن کودک همراه با آیینی خاص با هدف کاهش اضطراب کودک برای ورود به مرحله بزرگسالی انجام می‌شود ولی در جامعه معاصر هر فرد زیر 18 سال کودک محسوب می‌شود و هرگونه تغییر در اندام او بدون دخالت و اجازه خود کودک و برگزاری مراسم ختنه‌سوران نه تنها تجاوز به حقوق کودک است بلکه ماهیت ضد آموزشی نیز دارد.در این مقاله دو هدف اصلی دنبال شده است: ابتدا واکاوی ابعاد فرهنگی و مذهبی مسئله ختنه پسران در جامعه ایران و سپس شناخت عینی این مسئله با نگاهی به حقوق کودک و حق بر بدن برای کمک به تدوین برنامه ها و سیاست های موثر در کاهش و رفع تبعات و پیامدهای منفی آن. برای این منظور جدای از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و بهره گیری از پژوهش میدانی با رویکرد کیفی به ارزیابی تجریبات مشارکت کنندگان بر اساس مصاحبه هدفمند در میان تعدادی از ایرانیان ختنه شده ساکن داخل و خارج از کشور و نیز مصاحبه با برخی متخصصین و صاحبنظران علمی پرداخته شد. آنگونه که شواهد میدانی و اسناد تاریخی موجود نشان می دهند نقش دین در تداوم عمل ختنه تعیین‌کننده بوده است به طوری که در طول تاریخ همواره افرادی بوده و هستند که این عمل را انجام می‌دهند بی آنکه جز پیروی از دستورات دینی،دلیل مشخص و روشنی درباره آن داشته باشند. باور نهادینه شده‌ای برگرفته از دین و فرهنگ،درباره نتایج مثبت ختنه،برخی افراد و گروه‌های اجتماعی را به آنجا می‌رساند که ضمن پذیرش عوارض احتمالی ختنه،این اقدام را بنابر توصیه و دلایل پزشکی انجام می دهند.توجیهات پزشکی اگر چه عمدتا از سوی افراد صاحب صلاحیت علمی و از مجاری مشخصی همچون مقالات علمی و پژوهشی در جامعه منتشر می شوند اما این گزارشها عمدتا دست مایه تبلیعاتی می شود که سعی در پنهان سازی اهداف تجاری مراکزی چون کلینیک های تخصصی ختنه دارند.این امر نمایانگر رابطه پزشکی با مافیای اقتصادی تبلیغات و گفتمان های مسلط بر صنایع فرهنگی/ مذهبی است و موید آن است که گفتمان پزشکی از ساختارهای ایدئولوژیکی قدرت متاثر بوده و در همدستی و تعامل با آن کارکردهای خود را تنظیم کرده و برای مشروعیت بخشی از حوزه سلامت وارد شده و اعتماد اذهان اجتماعی را جهت پذیرش این عمل به مثابه یک عمل طبیعی و ضروری و نه برساخته ی اجتماعی،ترغیب می کند.